پیامبران هم خود در مکانت علیا قرار داشتند و دائماً با خدای سبحان در ارتباط بودند و هم دائماً انسانها را از حضیض دنیاگرایی به بلندای توحید فرامیخوانند. پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به علمای نصارا فرمود: ﴿تعالوا الی کلمةٍ سواءٍ بیننا وبینکم﴾(1)؛ بالا بیایید و غیر خدا را نپرستید و بر اثر پرستش غیر حق خود را در حضیض ذلّت گرفتار نکنید. به عموم مردم نیز فرمود: ﴿قل تعالوا أتل ما حرّم ربّکم علیکم﴾(2)؛ بالا بیایید تا تلاوت کنم بر شما چیزی را که خدای سبحان بر شما حرام کرده است. پیامبر نباید از اوج وحی و تحقیق پایین بیاید و در سطح خواستهٴ انسانها قرار گیرد، بلکه آنان باید دعوت پیامبران را لبیک گفته، با گذر از عالم طبیعت و پای نهادن بر نفسِ دنیاگرای خود بالا بیایند: «یک قدم بر خویشتن نِه، وان دگر در کوی دوست».
پیغمبر گرچه می‌تواند پایین بیاید و به میل ما سخن بگوید، ولی هرگز سقوط نخواهد کرد و بر طبق هوس احدی سخن نخواهد گفت و خود را برای تأمین خشنودی زودگذر ما، برای همیشه مورد خشم خدا قرار نخواهد داد.
کسی که پایین است و در نشأه حس و قلمرو تقلید به سرمیبرد پیام پیغمبر را نمیشنود، زیرا یکی از شرایط مهمّ ادراک، اتحاد سطح درک با مطلب است، پس انسانها باید بالا بروند، و بالا رفتن نردبان می خواهد. لذا می‌فرماید: ﴿تعالوا﴾ بالا بیایید تا من بر شما بخوانم. کلام پیغمبر به گوش کسی که «اخلاد» به زمین دارد، نمی‌رسد. انسان تا بالا نیاید، سخن رسول خدا را نمیشنود. نردبان و درجات آن هم مشخص است؛ خودشناسی نردبان خداشناسی است.
قرآن کریم و دین مبین حبل مقدسی است که یک سوی آن در دسترس ماست و سوی دیگر آن نزد خداست و به انسانها دستور اعتصام به حبل الله داده شده است: ﴿واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرّقوا﴾(3)، ﴿تعالوا إلی کلمةٍ سواء... ﴾.(4) کسی که حبلالله را بگیرد، به هر مقدار که میداند، عمل کند، به آنچه نمیداند عالم می‌شود، امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «العلم مقرونٌ الی العمل فمن علم عمل ومن عمل علم والعلم یهتف بالعمل فإن أجابه وإلا ارتحل عنه»(5) و از آن حضرت رسیده است : «من عمل بما علم کفی ما لم یعلم»(6)، کسی که به علم خود عمل کند، خداوند دانش جدید را به او تعلیم میکند.
چنین نیست که انسان راه و وسیلهای برای تعالی و بالا آمدن نداشته باشد؛ برای تعالی افزون بر علم سودمند، عمل صالح نیز لازم است: ﴿إلیه یصعد الکلم الطَّیب والعمل الصالح یرفعه﴾.(7) علم گرچه وسیلهٴ خوبی است، ولی بهترین راه برای عروج و صعود انسان، عمل صالح است و از این رو ما باید بکوشیم که هرگز دیگران را به علم محضِ بی عمل دعوت نکنیم، چون وقتی به علم محض دعوت کردیم، بهره ما همان «علم الدراسه» می شود، که چند صباحی مهمان ماست و آنگاه از بین می رود. واین علم بدون عمل دلیلی علیه ماست وعامل ذلّت ما خواهد بود نه نردبان تعالی ما. علمی که به عمل صالح ختم نشود، حجتی بر علیه عالم است. از سوی خدای سبحان به عالم گفته می‌شود: تو که میدانستی، چرا عمل نکردی؟ وهفتاد گناه از جاهل آمرزیده می‌شود، قبل از این که یک گناه از عالم آمرزیده شود.
پانوشت
1. سورهٴ آل عمران، آیهٴ 64.
2. سورهٴ انعام، آیهٴ 151.
3. سورهٴ آل عمران، آیهٴ 103.
4. سورهٴ آل عمران، آیهٴ 64.
5. کافی، ج1، ص44.
6. بحار، ج2، ص30.
7. سورهٴ فاطر، آیهٴ 10.
منبع: پایگاه جامع شناخت بهائیت
لینک پیگیری مقالات در پیام رسانها:
ایتا:
https://eitaa.com/bahaiat
