در نوشتارهای فراوانی به الگوگیری علی محمد شیرازی (باب) و جریان بابیت از گروهکهای انحرافی پیشین پرداخته شد. در این نوشته بر آن که اشاره کنیم:
ممکن است افزودن جمله «اشهد أن علیاً قبل نبیل باب بقیه الله»(1) به اذان توسط علیمحمّد شیرازی، الگوگرفته از ادبیات جمله «اشهد ان لا اله الا فضلالله»(2) باشد که حروفیان در اذان خود میگفتند.
ادبیات گفتاری و شیوه بیانی علیمحمّد شیرازی شباهت بسیاری به ادبیات برجای مانده از فضل الله نعیمی استرآبادی (رهبر فرقه حروفیه متوفی 796 قمری) دارد، از این رو ممکن است بسیاری از گفتار، نوشتار و کردار این مدعی مهدویت الگوگرفته از فضل الله نعیمی حروفی استرآبادی باشد که ترویج این گونه شهادت در میان مردم، میتوان نمونهای از این تقلید باشد.
این قرائن در کنار گزارشهایی که از گرایش و همکاری حروفیان و نقطویان با علی محمد شیرازی و جریان بابیت وجود دارد، میتواند دلیل محکمی بر الگوگیری علی محمد شیرازی از جریانهای باطنی پیش از خود به ویژه حروفیه و نقطویه باشد.(3)
پانوشت
1. حضرت نقطه اولی، ص 153.
2. دانشنامه جهان اسلام، ج 13، ص 86.
3. مقاله «پیشینه ادعاهای مهدویت، نسخ اسلام و الوهیت سران بابیت در جریانهای حروفیه و نقطویه»، فصلنامه انتظار موعود، شماره 49، ص 130.
پیگیری مقالات در تلگرام با کلیک روی آدرس زیر: